Çocukların ilgi ve beceri alanları nasıl keşfedilir?
Çocukların ilgi ve beceri alanları erken çocukluk dönemi itibariyle gelişmeye başlar. Çocuğun bu alanlarda yetkinlik kazanabilmesi için ailelerin çocuklara deneyim kazabilecekleri çeşitlilikte oyun alanı sunması gerekir. Çünkü çocuğun gelişim alanları desteklenmezse ilgi ve beceri alanlarına yönelik potansiyeli zamanla kaybolacaktır.
Çocukların ilgi ve beceri alanları nasıl keşfedilir?
İlgi ve beceri alanlarının zamanında ve doğru şekilde keşfedilmesi oldukça önemlidir. Bu alanlardaki kazanımlar okul öncesi dönemden başlayarak çocuğun öğrencilik ve meslek hayatına kadar etki eder. Sadece eğitim ve mesleği de etkilemez; sosyal hayat becerilerini, iletişim şeklini, yaşam standartlarını da belirler.
Anne babalar için günden güne çocuklarının yeteneklerine yönelik ilgi ve farkındalık artıyor. Artık ebeveynler çok daha bilinçli ve sadece akademik eğitimin başarı için yeterli olmadığını biliyorlar. Bu nedenle çocuklarının yetenekli olduğu alanları görmek ve geliştirmek istiyorlar. Ancak ebeveynler çoğunlukla çalışıyor ve çocukla geçirebildikleri zaman daha sınırlı oluyor. Bu da yeterli gözlemi yapamadıklarını, gelişimlerini takip etmekte zorlandıklarını düşünmelerine neden oluyor. Aileler çocuklarının ilgi ve beceri alanları konusunda daha bilinçli yönlendirme almaya ihtiyaç duyuyorlar.
Kimi çocuklar için ilgi ve becerisi olan alana yönelim ortaya çıkıyor. Kimi çocukta ise çocuğun neye yeteneği olduğunu bulabilmek için çocuğa destek vermek gerekiyor. Eskiden ebeveynler ilgi ve beceri alanlarını keşfedebilmek için çocuklarını spor ya da sanat dallarına yönlendiriyordu. Şimdi ise çocukların yönlendirilebileceği alanlar çok daha geniş; sanat ve spor dallarındaki çeşitlilik artı. Hem de yeni ilgi ve beceri alanları ortaya çıktı; kodlama, robotik gibi.
Aileler için çocuklarının sağlıklı ve çok yönlü gelişimi, zamanlarını mutlu ve keyifli geçirmeleri çok önemli. Eskiden anneler çoğunlukla evde çocukla vakit geçiriyordu. Çocuklar kalabalık aileler içinde sosyalleşerek büyüyor ya da mahalle kültürü içerisinde akranlarıyla oyunlar oynuyordu. Şimdi ise mahalle kültürü kalmadı, kalabalık aileler çekirdek aileye döndü.
Çocuklar apartmanlarda, televizyon, tablet, telefon karşısında vakit geçiriyor, ihtiyaçları olan fiziksel ve duygusal boşalımı sağlayamıyorlar. Koşmaya, zıplamaya, hayal gücünü geliştirmeye, keşfetmeye ihtiyacı olan çocuklar için yeni yaşam düzeni çokta uygun değil. Aileler kendi çocukluklarından referans alarak çocuklarının imkanlar içerisinde yaşadıkları bu imkansızlığa üzülüyor.
Bu da çocuklarının ilgi ve beceri alanları ile daha yakından ilgilenmelerini pekiştiriyor. İlgi ve becerilerin keşfi için bol çeşitlilik içerisinde çocuğa deneyim imkanı sunulması gerekiyor. Ancak her ailenin bu çeşitliği sağlayabilecek bütçesi olmayabilir. Günümüzde bu alanlara yönelik ilgi artsa da maliyetler oldukça yüksek.
Öncelikle aileler her çocuğun kendine özel ilgi ve becerileri olduğunu ve fırsat verildiğinde geliştirilebileceğini unutmamalıdır. Hiçbir şeye ilgisi ya da becerisi olmayan çocuk yoktur. İlgi ve beceri alanları desteklenmeyen çocuk vardır. Çoklu Zeka modeline göre çocukların ilgi ve becerileri de baskın zeka alanlarına göre farklılaşmaktadır. Aileler çocuğun baskın zeka alanını tespit ederek ilgi ve beceri alanları açısından çocuklarını destekleyebilirler.
Çocukların baskın zeka alanı ilgi ve becerilerini keşfetmek için bize somut ipuçları verir. Bu nedenle çocuğunuzu oyun oynarken iyi gözlemlemeniz zeka alanını belirlemenizi kolaylaştırır. Çocuğun hangi oyuncakları seçtiği, oyuncakları oyun içerisinde nasıl kullandığı zeka alanı açısından belirleyicidir. Oyun çocuğun kelimeleridir, oyun çocuğun duygu ve düşüncelerinin ifadesidir. Dolayısıyla oyuncakları kullanış şekli çocuğun zekasının yansımasıdır.