Çok televizyon seyredilen evlerde aile içi iletişim zayıf olmaktadır.
Bireysel farklılıklar, ihtiyaçlar, özlemler, dizi ve program seçimlerinde etkili olan öğeler. Tüm programları eleştirmek doğru olmaz tabiî, ama programların çeşitliliği, kimi zaman öğrenmeye, kimi zaman eğlenmeye, haber almaya yönelik düzenlenmesi gerekli, hep aynı tarz programlar hazırlanmasını eleştirebiliriz belki.
Çocuklar, yaş ve gelişim düzeylerine yönelik programları, gerektiği kadar seyretmeliler, çocuklara uygun olmayan program ve filmleri izleyen çocuklarda erken uyarılma, modelleme riski olur. Fakat önemli olan ailenin tavrıdır, aile içi disiplin sağlanabiliyorsa, bu konuda sorun da yaşanmayacaktır zaten, çocuktan, öncelikle sorumlu olan ailedir.
TV kanalı ile normalmiş gibi gösterilen bazı yayınlar çocukların algı ve bilincini ne yönde etkiler? Kişilerin izlediği karakterler ile kendini özdeşleştirmesinde ne gibi sakıncalar olabilir? Gelişim çağındaki ergenlere bu nasıl yansır?
Çocuk, her yaşta farklı beceriler kazanır, farklı düşünür, farklı davranır. Her gelişim döneminin özelliğini bilmek ve çocuğun o dönemde ihtiyaçlarını anlamak önemlidir. Nasıl öğrendiği, hangi yetilerinin geliştiği, neyi nasıl algıladığını bilmek, anne-babanın çocuğa nasıl davranması gerektiğini de belirler.
11 yaş ve üzeri soyut kavramların geliştiği dönemdir. Çocuk artık soyut düşünebilir. Örneğin, sihrin gerçekten olmadığını kavramak gibi… Daha küçük yaşlarda ise, hayal gücünün gelişmesine fırsat verir bu tarz filmler, çizgi filmler… Büyü ve sihrin çok işlendiği filmler ve diziler, son yıllarda tartışma konusu… Anne-babalar, haklı olarak, nasıl davranacaklarını bilemiyorlar. “Bu tür dizileri çocuğum izlesin mi, izlemesin mi, nasıl davranalım?” şeklinde…
Çocuğun yaşı, ailenin yaklaşımı ve izleme süreleri de belirleyici etkenler tabiî bu konuda… Çocuğun hayal gücünün gelişmesi açısından, hikâyeler, masallar, hayal gücünün gelişmesine yönelik çalışmalar ve filmler de destekleyici etmenlerdir. Yerinde, zamanında, uygun sürede izlenmesini sakıncalı bulmuyorum, fakat ailenin yaklaşım tarzı da burada önemli. Çocukla bu konuda çatışmaya girmeden, açıklayıcı bir şekilde izleme süresine sınır getirmek, korkutma kullanmamak önemli…
Gelişim dönemlerini göz önüne aldığımızda, zaten çok küçük bir çocuk, daha çok çizgi filme ilgi duyacak, bu tür diziler, okul öncesi ve okul dönemi çocuklarının daha çok ilgisini çekecektir. Uygun koşullarda izlendiği sürece, aksine, gelişime katkısı var diyebiliriz.
