Aile, toplumun en küçük birimi olarak kabul edilir. Aile kişi sayısına göre ya da ailenin yaşayış durumuna göre farklı gruplara ayrılır. Ailede yaşayan kişi sayısına göre aileler çekirdek aile ve geniş aile olarak 2 gruba ayrılır.
Ailede yaşayan kişi sayısına göre aile çeşitleri:
1) Çekirdek Aile:
Aile denince genellikle bir evde oturan anne ve baba ile, varsa onların evlenmemiş çocukları anlaşılır. Bu tip aileye “çekirdek aile” denir. Çağdaş toplumlarda, yeni evlenen çiftler genellikle baba evinden ayrılarak yeni bir evde yaşamaya başlarlar. Bu tip ailelere çekirdek aile diyoruz.
2) Geniş Aile:
Anne, baba, kızlar, damatlar, oğullar, gelinler ve torunların aynı çatı altında yaşadığı ailelere geniş aile denir. Bu gelenek, tarıma dayalı geleneksel yapısını koruyan birçok toplumda bugün de sürmektedir. Bu tip aile günümüzde giderek azalmaktadır. Sanayileşmiş çağdaş toplumlarda, özellikle kentlerde geniş aileler yerini giderek küçük ailelere bırakmıştır.
Evliliğe göre Aile Çeşitleri:
1) Monogami: Evlilik bağının yalnızca bir erkek ile bir kadın arasında kurulabileceği tekeşli evlilik anlamına gelir. Bu tür evliliklere monogami denir.
2) Poligami: Bir erkek birden çok kadınla, bir kadın birden çok erkekle evlenebilir. Çokeşli bu tür evliliklere poligami denir. Bir erkeğin birden çok kadınla evliliğine poligini adı verilir. Bu tür evlilikte aynı evin içinde her kadının kendi çocuklarıyla birlikte oturduğu ayrı birimler oluşur. Bu geleneğe bazı Asya ve Afrika ülkelerinde, özellikle zenginler arasında yaygın olarak rastlanır. Buna karşılık bazı toplumlarda, örneğin Hindistan’daki Toda’lar ve Nayar’lar arasında kadınların birden çok erkekle evlenmesi olağandır. Buna da poliandri denir.
Otoriteye göre Aile Çeşitleri:
1) Ataerkil Aile:
Otorite babaya aittir. Baba mutlak bir otoriteye (büyük yetkilere) sahiptir. Örneğin bütün mülkiyet babaya aittir. Akrabalık erkek soyundan geçer. Bu aile türü de kalabalık aile özelliğine sahiptir.
2) Anaerkil Aile:
Otoriteyi (erki) annenin büyük erkek kerdeşi kullanır. Akrabalık kadın soyundan geçer. Kalabalık aile özelliği gösterir.
Çocuk Yetiştirme Konusunda Aile Tipleri:
1) Sert Aile:
Sert aile çocuk yetiştirirken uyguladığı davranışlar:
Sert Ailenin çocuğu büyüyünce nasıl olur:
2) Gevşek Aile:
Gevşek ailelerin çocuk yetiştirirken uyguladığı davranış şekilleri:
Gevşek aile çocukları büyüyünce nasıl olur:
3) Demokratik aile:
Demokratik ailenin çocuğuna davranışları:
Demokratik ailenin çocuğu büyüyünce nasıl olur:
Ailelerin çocuk büyütürken gösterdiği davranışlar ve söyledikleri çocukların büyüyünce nasıl bir insan olacaklarının göstergesidir. Yukarıda gördüğümüz aile tipleri ve çocuklarına davranışları gördüğünüz gibi çocuğun tüm hayatını etkilemektedir. BU nedenle iyi bir çocuk yetiştirmek istiyorsak demokratik aile olmaya özen göstermeliyiz. Çocuğumuzu hep küçük olarak görmek yerine onunda bu dünyada bir fert olduğunu düşünerek söz hakkı vermeliyiz.
Bu aile tiplerinin yanı sıra yaşam şartlarına göre değişebilen aile tipleride vardır.
Köy, kasaba ve kent aileleri, gecekondo ailesi, göçebe aşiret ailesi gibi aile tipleride sayılmaktadır.
Anayasada Aile
Aile konusunda Anayasa’mızın 41. maddesinde aşağıdaki düzenlemeye yer verilmiştir:
Devlet ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile plânlamasının öğretimi ve uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır teşkilâtı kurar.
Kaynak: Nebi Gül, Akademia
