Akran zorbalığına dur de!

Akran zorbalığı günümüzde oldukça yaygın bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Okul öncesinden itibaren her yaş grubunda karşılaşılan bu sorun için ebeveynlere ve eğitimcilere büyük görevler düşüyor.

Akran Zorbalığı Nedir? 

Akran zorbalığı “Bir öğrencinin bir veya daha fazla öğrenci tarafından tekrar eden biçimde olumsuz davranışlara (fiziksel, sözel ve/veya psikolojik) maruz kalması” olarak tanımlanmaktadır. Zorbalığı diğer saldırganlık türlerinden ayırt eden özellikler; gücün kasıtlı ve kötü kullanımı, zorbalığın tekrarlılığı ve zorbalığa katılan taraflar arası fiziksel ya da psikolojik güç dengesizliğinin bulunması olduğu belirtilmektedir. Fiziksel, sözel, duygusal, cinsel ve siber zorbalık, zorbalık davranışının türleridir.

Çocuklar Neden Zorbalık Davranışları Sergilerler

Çocukların zorbalık davranışı sergilemesinin bir çok sebebi olabilir. Bunlar arasında en temel nedenler, ailevi nedenler, öfke, üzüntü ve güç duygularla baş etmede zorluk yaşama, okula ilişkin nedenler, sosyal becerilerde ve iletişim becerilerinde yetersizlik ve dürtüselliktir.  Aynı zamanda çocuğun kontrolsüz ekran marizuyeti de zorbalığa neden olan önemli etkenler arasında sayılabilir.

Zorbalığa Maruz Kalan Öğrencilerin Özellikleri

Zorbalığa maruz kalan çocuklardaki belirtilerin aileler ve öğretmenler tarafından bilinmesi ve tespit edilmesi, zorbalığın önlenmesi açısından çok önemlidir. İsim takılması, alay edilmesi, sataşılması, tehdit edilmesi, emir verilmesi, dışlanması, oyunlara alınmaması veya oyunlardan çıkarılması, dövülmesi, kendisini savunamayacağı kavgalara girmesi, kitaplarının veya diğer eşyalarının alınması, tahrip edilmesi, vücudunda nedenini açıklayamadığı yara, bere, çürük ve tırnak izi olması, elbiselerinin yırtılması.

• Teneffüslerde genellikle yalnız olması, sınıfta hiç yakın arkadaşının bulunmaması
• Teneffüslerde öğretmene veya diğer yetişkinlere yakın olmak istemesi sınıfta konuşma zorluğu çekmesi, endişeli ve güvensiz bir yüz ifadesine sahip olması
• Korkulu, mutsuz ve gözü yaşlı yüz ifadesi
• Okul başarısının aniden veya yavaş yavaş düşmesi

Davranışa Maruz Kalan Çocuklar Bazı Değişimler Kaçınılmazdır

Zorbalık davranışına maruz kalan çocuklar da bazı değişimlerin özlenmesi muhtemeldir. Bu davranışa maruz kalan çocuklar:

• Benlik saygısını yitirirler ve bunu geri kazanmaları yıllarca sürebilir.
• Kendine ve diğer insanlara olan güvenini yitirebilir.
• Arkadaşlarından soyutlanabilir ve yalnız kalabilir.
• Depresyona girebilirler.
• Devamsızlığı artabilir ya da okulu terk edebilir.
• Hıncını başka çocuklardan çıkarabilir.

Zorbalık Davranışı Gösteren Çocuklar

• Yardım edilmezse ileriki yıllarda da başkalarının üzerindeki güçlerini kötüye kullanmaya devam
  eder ve başkaları için bir tehdit oluşturabilirler.
• Soyutlanabilir ve yalnız kalabilirler.
• Başkalarıyla işbirliğinin yarattığı mutluluk, manevi tatmin gibi olumlu duygulardan yoksun kalabilirler.

Zorbalık davranışı hem maruz kalan hem de davranışı gösteren çocuklar için uzun vadede ciddi hasarlar bırakabilir. Okul ebeveyn işbirliği ve çocuklarda yaşanan değişimlerin gözlemlenmesi bu davranışları ve sonuçları ortadan kaldırılması için en erken dönemde önlem alınması gerekmektedir.

Kaynak: MEB