Çocuklarda zeka geliştirici oyunlar nasıl kurgulanır?
Çocukların zihinlerini geliştirmek istiyorsak oyun oynamak için kollarımızı sıvamak ve nasıl kurgulanması gerektiğini iyi bilmek gerekir. Oyun kurgularken dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir;
Çocuklarda zeka geliştirici oyunlar nasıl kurgulanır?
1) Düşünme Becerilerini Destekleyin
Çocukların zekalarını geliştirmek istiyorsanız, işe zihnin bileşenleri olan düşünme becerilerini geliştirmekle başlamalısınız. Düşünme becerileri oyun içinde çocuklara katılarak geliştirilebilir. Örneğin; gökyüzünün açık, bulutların görünür olduğu bir gün çocuklarla birlikte bulutlardan hikayeler oluşturmak, onların hayal güçlerini geliştirecek ve sonucunda zihinsel becerileri de desteklenecektir.
2) Çocuklar Fikirleri Özgürce İfade Edebilmesini Sağlayın
Çocuklarla oyun oynarken bazen fikirleri yetişkinlere saçma gelebilir. Hiç pembe bir at olur mu? Hiç fil uçabilir mi? Bu eleştirileri kendimize saklamalı, onların oyunlarda kendilerini özgürce ifade etmelerini sağlamalıyız. Bu sayede çocukların hem dil gelişimleri hem zihinsel gelişimleri hem de hayal güçleri olumlu yönde etkilenecektir.
3) Yapılandırılmamış Oyuncaklara Yer Verin
Çocukların oyunlarına tek ve belli bir amaca hizmet eden oyuncaklar sunmak çocukların hazıra alışmasına neden olabileceği gibi zihinsel becerilerini kullanmalarına da engel olur. Yapılandırılmamış oyuncaklar ise çocukların hayal güçlerini geliştirir ve başta zihinsel olmak üzere tüm gelişim alanlarını olumlu yönde etkiler.
4) Farklı Ortamlarda Oyunlar Tercih Edin
Sürekli aynı mekanda oyun oynayan çocuklar bir müddet sonra sıkılacaktır. Sıkıldığı için oyuncaklarını farklı odalara dağıtacak, dağıttığı oyuncaklarını bulmakta ise bir süre sonra zorluk yaşayacak. Fakat farklı ortamlarda oynanan oyunlar çocukların dikkat sürelerini arttıracak, bununla birlikte çevreden gelen uyarıcılar çeşitlendikçe zihinsel becerileri de desteklenecektir.
Çocukların Yaşlarına Göre Zeka Geliştirici Oyun Önerileri
Zihin gelişimini desteklemek için kurgulamayı iyi bilmek kadar çocukların gelişim özelliklerini de iyi bilmek ve ona göre bir oyun kurgulamak gerekir. Okul öncesi çocuklarda zeka geliştirici oyun önerileri ise şunlardır:
1-2 Yaş: Bu dönemde çocukların duyularına hitap eden renkli ve ses çıkaran oyuncaklar çocukların daha çok dikkatini çekmektedir. Bu sebeple oyunlarda duyuları desteklemeniz çocuğunuzun zihinsel gelişimine olumlu katkı sağlayacaktır. Örneğin;
Sert, yumuşak, tırtıklı, tırtıksız gibi farklı türdeki kumaş yapılarına dokunmalarını ve dokunduklarında neden oldukları hislerden konuşmanız çocuğunuzun kelime hazinesini geliştirirken zihinsel gelişimini de destekleyecektir.
Farklı kutuların içine farklı türde (taş, fasulye, mercimek vb.) nesneler koyabilir, sallayabilir ve duyduğu sesi taklit etmesini, kutunun içinde ne olduğunu tahmin etmesini isteyebilirsiniz. Farklı sesleri deneyimlemelerini sağlamak onların zihinsel gelişimleri için faydalı olacaktır.
3-4 Yaş: Bu dönemde çocuklar çevreye karşı meraklıdır ve her yeni bilgiyi öğrenmek isterler. Onların bu öğrenme isteğini destekleyici, meraklarını güdüleyici oyunlar tercih edilmelidir. Örneğin;
Orman gezileri yaparak ormanda yaşayan hayvanları inceleyebilir, onların fotoğraflarını çekip bir orman projesi yapabilirsiniz.
Yapılandırılmamış, puzzle halinde satılan oyuncaklar satın alabilir ve birlikte yapabilirsiniz. Oyuncağı oluşturduktan sonra o oyuncakla bir oyun kurgulayabilirsiniz.
5-6 Yaş: Bu yaş döneminin sonlarına doğru artık çocuklarda soyut düşünme becerileri, eleştirel düşünme becerileri gelişmeye başlayacaktır. Bu sebeple bu dönem çocukları için seçilen oyunlarda bu düşünme becerilerine zemin hazırlayacak, daha kapsamlı ve komplike zeka oyunları tercih edilebilir. Örneğin;
Rubik zeka küpleri ile oynamaya bu yaş döneminde başlanabilir. Bu oyunlarla çocuklarınızın dikkat becerilerini, konsantrasyonlarını, analitik düşünme becerilerini geliştirebilirsiniz.
Kelime tamamlama oyunları oynayabilirsiniz. Kelimenin son harfinden, baş harfinden veya belli bir hecesinden itibaren kurulan kelimeler hem çocuklarınızın kelime dağarcığını hem de zihinsel becerilerini geliştirecektir.
Satranç, dama, sudoku gibi bilindik oyunları bu dönemde öğrenmeye başlayabilirler.