Sözsüz iletişim; vücut dili, dokunma veya yüz ifadesiyle iletilen duyusal sinyallerdir. Yani bebeğiniz ile iletişim kurmak için konuşmanız gerekmez. Bir dokunuşunuz bile onun için çok değerlidir. Bu özellikleri bir araya getirerek bebeğinizde güven, tanıma ve rahatlık duygusuna vesile olabilirsiniz. Bebeğiniz konuşabilecek döneme geldiğinde bile sözsüz iletişimi, güvenli bir bağ oluşturmak ve sürdürmek için etkili bir yol olarak görebilirsiniz. Peki ‘Anneye güvenli bağlanma nasıl olur?’ Bebeğinizle güvenli bağ oluşturmak için kullanabileceğiniz yöntemlerden birkaçını sizin için derledik:
Yüzünüz, bir kelime dahi söylemeden sayısız duyguyu ifade edebilir. Bebeğinizle iletişim kurduğunuzda ifadeniz sakin ve özenli ise o kendini güvende hissedecektir. Fakat yüzünüzde sıkıntılı, kızgın, endişeli, üzgün, korkulu veya dikkat dağıtıcı bir durum varsa bebeğiniz bu olumsuz duyguları alır, stresli ve güvensiz hisseder.
Bebeğiniz kullandığınız kelimeleri anlamak için çok küçük olsa bile sert, kayıtsız veya meşgul olan bir ses tonu ile hassasiyet, ilgi ve anlayış taşıyan bir ton arasındaki farkı anlayabilir.
Bebeğinize dokunma şekliniz, duygusal durumunuzu iletir. Onu yıkamanız, taşımanız, sıcak bir kucaklama, güven verici hafif bir dokunuş bebeğinize çok fazla duygu aktarabilir.
Bebeğinize sevgiyle bakarsanız bu sözsüz sinyalin taşıdığı olumlu duyguyu alırlar ve güvenli, rahat, mutlu hissederler. Depresyonda, stres altında veya dikkatiniz dağınıkken bebeğinizin gözlerine doğrudan bakmamayı deneyebilirsiniz.
‘Güvenli bağlanma için ne yapmalı?’ sorusunun bir cevabı da bebeği ayrılığa konuşarak hazırlamaktır. Bebekleri ve küçük çocukları ayrılıklara hazırlamak, güvenli bağ kurmada önem taşır. İşe giderken ya da dışarı çıkarken bebekle konuşup onu ayrılığa hazırlamak için ”Ben şimdi gidiyorum ama geleceğim’ diyebilirsiniz. Ne için dışarıda olduğunuzu açıklayıp, bitince döneceğinizi ona sakin, güvenilir ve sevecen bir sesle anlatabilirsiniz. Bebeğinize gideceğinizi belli edip tekrar geleceğinizi söyleyerek vedalaşmanız, onun da kendisini güvende ve iyi hissetmesine neden olur. Evden çıkarken bebeğe görünmeden ve vedalaşmadan çıkmak ise ondaki güvensizlik duygusunu ve ayrılık tepkisini artırır.
Konuşma, hareketler ve yüz ifadelerinizin ilerleme hızı, zamanlaması ve yoğunluğu, zihinsel durumunuzu yansıtabilir. Gün içerisinde stres altında olduğunuz veya dikkatinizin dağınık olduğu zamanlar olabilir. Böyle durumlarda da sözel olmayan eylemleriniz bebeğinizi sakinleştirmeye, yatıştırmaya veya güvende hissettirmeye yetmeyebilir. Anne-bebek ilişkisi, bebeğin yavaş temposuna yaklaştığı zaman bebeğin aradığı huzur ve güven hissini verebilir.
Bebeğinizin duygularına dikkat edin ve kendisini ifade etme çabalarını destekleyin. Gülmek, çığlık atmak veya ağlamak şeklinde ifade ettiği hislerini küçümsemeyin. Bebeğin neden böyle hissettiğini anlamaya çalışın.
Bebeklerde güvenli bağlanmanın bir yolu da oyunlardır. Henüz sözsel iletişim olmadığı için bebeklerle oyun oynamak ve duygusal bir iletişim kurmak, anne-bebek arasındaki bağı güçlendirmede çok etkili olur. Göz teması kurduğunuz, sevgiyle kucakladığınız, eğlenceli ve bol gülümsemeli oyunlar, bebeğinizle sağlıklı ve güvenli bir bağ kurmanızı sağlar.
Peki güvenli bağlanma oyunları nelerdir? Bebeklik dönemindeki ‘ce-ee oyunu’ bebeğinize kaybolma ve geri gelme deneyimi yaşatacağı için güvenli bağ kurmada oldukça etkilidir. Göbeğinden komik sesler çıkararak, el ve ayak parmaklarıyla oynayarak, ellerini çırparak bebeğinizle güvenli bağ kurabilirsiniz. ‘Fış fış kayıkçı’ ya da saklambaç oyunu da tam bir bağlanma oyunudur.
Bebeklerde güvenli bağlanma oyunlarında kuralın olması, belli bir yerde olunması ya da belli bir zamanda oynanması gerekmez. Önemli olan bebeğinizle interaktif şekilde, dokunsal temasın olduğu, duygu mimikleri yaptığınız, olumlu enerjili oyunlar oynamanızdır. Bu oyunlar bebeğinizin özgüven hissini, güven, mizah ve eğlenebilme duygularını kazanmasına destek olur.
